مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان حفاظت محیط‌زیست:

آ‌بندان‌ها، نگهبانان گمنام اکوسیستم‌های تالابی

️مدیرکل دفتر حفاظت و احیای تالاب‌ها سازمان گفت:آب‌بندان‌های مازندران، میراثی چندصدساله و نمادی از هم‌زیستی پایدار انسان و طبیعت هستند. این سازه‌های آبی که به‌عنوان مخازن ذخیره آب برای کشاورزی به‌ویژه کشت برنج استفاده می‌شوند، نه تنها نقشی حیاتی در اقتصاد کشاورزی منطقه ایفا می‌کنند، بلکه بستری برای تنوع زیستی و تعدیل چرخه آب در شمال ایران محسوب می‌شوند تا جایی که آب‌بندان‌های مازندران را باید گنجینه‌ای از تاریخ، اکولوژی و خِرَد جمعی دانست نه مخزنی برای آب.

به گزارش گیل فام به نقل از روابط عمومی سازمان حفاظت محیط‌زیست آرزو اشرفی زاده مدیرکل دفترحفاظت و احیا تالاب ها بیان‌کرد:آب‌بندان‌ها به واسطه ایجاد حلقه اتصال بین تالاب‌های طبیعی و زمین‌های کشاورزی و تبدیل شدن به زیستگاه پرندگان مهاجری هم‌چون اردک‌ها و چنگرها، دوزیستان و گیاهان آبزی؛ ذخیره آب در فصل بارش و آزادسازی تدریجی آن در تابستان، حفظ رطوبت هوا، تعدیل اقلیم و پیشگیری از خشکسالی؛ کاهش آلودگی آب‌های زیرزمینی و تصفیه آب از طریق جذب نیترات و فسفر توسط گیاهان موجود در آب‌بندان از بازیگران اصلی اکولوژی هستند.

وی افزود:بازیگرانی فعال که علاوه بر اکولوژی در حوزه‌های اقتصادی _ اجتماعی نیز ایفاگر نقش هستند چرا که از یک سو معیشت جوامع محلی هم‌چون ماهیگیری سنتی، پرورش ماهی و گردشگری روستایی پیوندی قوی با آب‌بندان‌ها دارد و از سوی دیگر آب‌بندان‌ها با حفظ فرهنگ بومی از طریق اجرای آیین‌هایی مانند «نوکُنی» (پاکسازی سالانه آب‌بندان) به بازیگران اصلی در شکل‌دهی هویت فرهنگی مردم منطقه تبدیل شده‌اند.

وی گفت:پرسش مهم این است که حفاظت از تالاب‌ها و به طور خاص آب‌بندان‌ها به عنوان یکی از ۴۲ نوع تالاب تعریف شده توسط کنوانسیون رامسر، تنها وظیفه دولت است یا با اتکا به دانش سنتی حافظ آب‌بندان‌ها، مسئولیت مشترک همه شهروندان است و اگر مسئولیت تمامی شهروندان است از چه طریق می‌توان به آگاهی‌سازی و تغییر نگرش دست یافت. اشرفی زاده در ادامه گفت:پاسخ به این پرسش نیازمند بررسی نقش مستندها به عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارهای اقدام فرهنگی است. مستندها می‌توانند با انتقال حس مسئولیت جمعی از قاب دوربین به قلب جامعه و ترکیب «دانش» و «احساس»، درکی عمیق‌تر از مسائل زیست‌محیطی ایجاد می‌کنند. علاوه بر این، مستندها با نمایش زیبایی‌های پنهان آب‌بندان‌ها، به تقویت اکوتوریسم و با نمایش روش‌های سنتی در حال فراموشی مدیریت آب‌بندان‌ها هم‌چون تقسیم آب بر اساس «سهامعه» به ثبت دانش بومی و انتقال دانش به نسل‌های آتی کمک کنند.

مدیرکل دفتر حفاطت و احیا تالاب ها اظهار کرد:مستند «آب و نون» به واسطه همین ارزش‌ها و البته تهدیدهای مانند تغییر اقلیم و کاهش بارش، تبدیل آب‌بندان‌ها به زمین‌های مسکونی یا صنعتی، آلودگی ناشی از کودهای شیمیایی و فاضلاب‌های خانگی که این اکوسیستم‌های ارزشمند با آن‌ها مواجه هستند، تلاش کرده است تا با روایت داستان زندگی جوامع محلی و پیوند ناگسستنی آنان با آب‌بندان‌ها، فرصتی برای بازخوانی ارزش این گنجینه‌های طبیعی و هشدار درباره خطراتی که امروزه آن‌ها را تهدید می‌کند به وجود می‌آورد. وی افزود:یعنی همان چیزی که از طریق الهام‌بخشی به اقدام‌های جمعی و ایجاد کمپین‌های مردمی برای احیای آب‌بندان‌ها و جلب توجه سیاست‌گذاران به ارزش حفاظت از این اکوسیستم‌ها، بسیج اجتماعی را به همراه خواهد داشت. وی با اشاره به این مستند که با بهره‌مندی از قدرت روایتگری بصری و با تمرکز بر زندگی روزمره کشاورزان مازندرانی، به شکلی هنرمندانه با استفاده از عناصری هم‌چون تصاویر هوایی برای نمایش عظمت و زیبایی آب‌بندان‌ها، واگویی خاطرات هم‌زیستی با طبیعت از طریق مصاحبه با پیران روستا، نمایش چالش‌های مدرن مانند کاهش آب‌بندان‌ها بر اثر سدسازی بی‌رویه افزود:سعی دارد مخاطب را از «تماشاگر» به «ذی‌نفع» تبدیل کند و با به تصویر کشیدن پیوند بین آب، زمین و فرهنگ و روایت داستان‌های انسانی پشت این سازه‌ها، پلی بین شهروندان و طبیعت بسازد تا در نهایت پاسخی برای این پرسش کلیدی داشته باشد که «اگر آب‌بندان‌ها نباشند، نون آینده از کجا می‌آید؟».

لینک کوتاه : http://gilfam.ir/?p=44802

مطالب مشابه

حامد قربانی شهردار دیلمان شد

پس از درخواست ترور رئیس جمهور؛ اعلام جرم دادستان مرکز استان گیلان علیه رضا عاشری عضو شورای شهر رشت

زنان روستایی در لاهیجان با نحوه مدیریت پسماندهای خانگی و مقابله با گونه های مهاجم گیاهی آشنا شدند

سرانه آموزشی گیلان با بهره برداری ۳۵ مدرسه از میانگین کشوری بیشتر می شود

۴۴ نیروی کار خارجی غیرمجاز در گیلان شناسایی شدند

شهیدان انصاری و نورانی نماد تعهد، اخلاق و خدمت بی‌ادعا هستند

۲ بانوی گیلانی به اردوی تیم ملی فوتسال دعوت شدند

کار بزرگ شهرداری بندر کیاشهر؛ به‌ثمر رساندن پروژه‌های تحول‌ساز شهری با وجود چالش‌های مالی

مردم در جنگ ۱۲ روزه سنگ تمام گذاشتند / راهبرد رهبری، دهان دشمن را بست

رئیس جمهور وارد شهرستان آستارا شد

نظرات

Tianna Auwaerter گفت:

ژوئن 16, 2025 در 2:01 ب.ظ

Do you mind if I quote a few of your articles as long as I provide credit and sources back to your webpage? My blog is in the exact same niche as yours and my visitors would definitely benefit from some of the information you present here. Please let me know if this ok with you. Many thanks!