موج سبز در فضای مجازی؛

وقتی تصمیم‌سازی از فیلتر استوری عبور می‌کند

شبکه‌های اجتماعی در سال‌های اخیر به یکی از بازیگران اصلی عرصه‌ی محیط‌زیست تبدیل شده‌اند. اما کارشناسان هشدار می‌دهند که تصمیم‌سازی بر پایه‌ی موج‌های هیجانی اینستاگرامی می‌تواند پیامدهایی جبران‌ناپذیر برای طبیعت کشور داشته باشد.

«وقتی الگوریتم‌های اینستاگرام جای گزارش‌های کارشناسی را می‌گیرند، طبیعت اولین قربانی می‌شود.»

گیل فام / در سال‌های اخیر، شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه اینستاگرام، از بستری برای سرگرمی و نمایش سبک زندگی، به صحنه‌ای برای مطالبه‌گری عمومی تبدیل شده‌اند. هرچند مدیران دولتی معمولاً از واژه‌ی «افکار عمومی» در قالبی رسمی استفاده می‌کنند، واقعیت این است که امروز بخش بزرگی از این افکار عمومی در قالب پست، استوری و هشتگ شکل می‌گیرد.

از آلودگی هوای تهران تا خشک شدن تالاب‌ها و قطع درختان جنگلی، موج‌های مجازی گاهی چنان گسترده می‌شوند که دستگاه‌های رسمی را ناچار به واکنش می‌کنند. در برخی موارد، تنها چند ساعت پس از ترند شدن یک موضوع، اطلاعیه‌ها، جلسات فوری و حتی تغییر تصمیم‌های اجرایی در دستور کار قرار گرفته‌اند.

اما این پدیده روی دیگری هم دارد؛ گاهی فشار فضای مجازی به تصمیم‌هایی منجر می‌شود که اثرات جبران‌ناپذیری بر طبیعت می‌گذارند. در ماه‌های اخیر گزارش‌هایی منتشر شده که نشان می‌دهد در برخی استان‌ها، بخشی از مناطق چهارگانه‌ی محیط‌زیستی — از جمله پناهگاه‌های حیات‌وحش — صرفاً برای جلب رضایت فعالان محلی و فروکش کردن موج‌های مجازی، از محدوده‌ی ثبت‌شده خارج شده یا به مزرعه‌داران اطراف واگذار شده است.
این تصمیم‌ها نه‌تنها با اصول علمی و اکولوژیک هم‌خوانی ندارند، بلکه بازگشت‌ناپذیرند و می‌توانند ساختار زیست‌بوم را برای همیشه تغییر دهند.

کارشناسان محیط‌زیست هشدار می‌دهند که الگوریتم‌های اینستاگرام نه بحران را می‌فهمند و نه ظرفیت اکولوژیکی را. اما در عمل، همین الگوریتم‌ها امروز بیش از گزارش‌های فنی و داده‌های میدانی بر تصمیم‌های مدیریتی تأثیر می‌گذارند. وقتی یک پست اعتراضی هزاران بار بازنشر می‌شود، مدیران گاه به جای بررسی کارشناسی، ترجیح می‌دهند سریع‌ترین و پرصداترین واکنش را نشان دهند.

در چنین شرایطی، ترند جای تحلیل را می‌گیرد و سیاست‌گذاری به واکنشی لحظه‌ای تبدیل می‌شود. فضای مجازی می‌تواند ابزار قدرتمندی برای شفاف‌سازی و مطالبه‌گری باشد، اما هنگامی که جای علم را بگیرد، نتیجه‌اش همان تصمیم‌هایی است که زیستگاه‌ها را کوچک‌تر و آینده‌ی محیط‌زیست را بی‌پشتوانه‌تر می‌کند.

امروز مدیران دولتی بیش از هر زمان دیگری زیر نگاه مردم و تلفن‌های هوشمندشان هستند؛ دورانی که تصمیمی محیط‌زیستی می‌توانست در سکوت گرفته شود، گذشته است. اما اگر این شفافیت به هیجان و تصمیم‌های عجولانه گره بخورد، «موج سبز در فضای مجازی» می‌تواند به سیلی بدل شود که خودِ محیط‌زیست را با خود می‌برد.

پوریا فرهش

لینک کوتاه : http://gilfam.ir/?p=45784

مطالب مشابه

پرداخت ۶۳ میلیارد تومان تسهیلات به دهیاری‌ها | پیش‌بینی ایجاد بیش از ۲ هزار شغل جدید در روستاهای گیلان در سال ۱۴۰۴

پنجمین همایش بزرگداشت میرزا کوچک خان جنگلی در لاهیجان با پرداختن به نقش زنان در نهضت جنگل برگزار شد

تلفیق طبیعت‌گرایی و یادمان شهدا در میدان جهاد رشت

شهردار لاهیجان چهره برتر مدیریت پسماند کشور شد

گامی نوین در رضوانشهر برای حفاظت از طبیعت

نمایشگاه «پروانه‌های بازیافتی رنگارنگ» در لاهیجان گشایش یافت

خیابان چای در لاهیجان نامگذاری شد

پایان جشنواره چای در لاهیجان؛ شروع دوباره پرسش‌ها از سیاست‌های معطل مانده

ناصر مسعودی درگذشت

فعال‌سازی دو کمیته آموزش و نظارت برای ساماندهی پسماند در بخش رودبنه