سازمان بازرسی کل کشور جلوی ساخت سد “شفارود دوم” را در گیلان بگیرد

پاکتراشی 100هکتار شمشاد هیرکانی درصورت ساخت سد

برخی خبرهای محلی حاکی است که حتی نامجو وزیر نیروی دولت احمدی نژاد که دولتی با شعار “محیط زیست موی دماغ توسعه” بود به ساخت این سد گرایش چندانی نشان نداده و در سفر به گیلان طرح فوق را رد کرد و ابتکار نیز در برابر فشارها برای ساخت آن ایستادگی کرد؛ حالا بعد از روی کار آمدن عیسی کلانتری و اعلام نظر او درموافقت با سدسازی در جنگل های شمال، مسوولان محلی و شرکت های پیمانکار وزارت نیرو، تحرکات جدیدی را برای ساخت این سد پی گرفته اند.

سد لاسک که گفته می شودهدف از ساخت آن، تامین آب شرب برای شهرهای “شفت”،”صومعه سرا”، “رشت” و “انزلی” است قرار است بر روی رودخانه “امامزاده ابراهیم” شَفت در گیلان ساخته شود و از آن جایی که این رودخانه به تالاب انزلی ریخته و این تالاب نیمه جان را مشروب خواهد کرد در صورت ساخت سد و نگه داشتن آب در بالادست و مخزن سد، این تالاب بین المللی به شدت در معرض خطر و آسیب های جدی قرار خواهد گرفت.

همچنین در حدود ۷ روستای زیرمجموعه روستای لاسَک در صورت ساخت وآبگیری سد با مشکل کمبود آب مواجه خواهند شد و ۳ روستای “لاسک”، “کلوان” و “ویسرود” به طور کامل به زیر آب می روند که از پیامدهای جدی پروژه هایی از این دست بوده و مشکلات اقتصادی-اجتماعی-فرهنگی عدیده ای را برای مهاجرانی که کاشانه شان به زیر آب می رود بر جای می گذارد .

سد لاسک با ارتفاع ۶۳ متر، عرض ۷۵۰ متر و طول ۳۶۰۰ متر قرار است ۸۴ میلیون مترمکعب آب را در دل مخزن خود جا بدهد؛ اما معلوم نیست این آب قرار است از کدام باران و برف تامین شود؟

بر اساس آمارهای رسمی میزان بارش نزولات جوی در تمام نقاط ایران هر سال سیر نزولی را طی می کند و در چنین شرایطی مسلما ساختن مخازن گرانقیمت آنهم همراه با نابودی جنگل وتالاب برای ذخیره کردن آب باران چیزی جز هدر دادن سرمایه های ملی نیست.

نجات بخشی از شمشادها باکاهش ارتفاع سد

محسن یوسف پور مدیرکل منابع طبیعی وآبخیزداری گیلان در گفت وگو با “اسکان نيوز” می گوید:« اگر قرار است سد لاسک در استان گیلان احداث شود در زون بالای آن رویشگاه های هیرکانی قرار گرفته اند؛ چرا که ارتفاع سد در حدود ۶۷ متر است. ما اعتقاد داریم که رویشگاه های شمشاد ما که جزو رویشگاه های غنی هستند در ارتفاع ۱۰ متری فوقانی سد قرار می گیرد. پیشنهاد داده ایم که اگر ۱۰ متر ارتفاع از بالای سد کم شود بخش اعظمی از رویشگاه های شمشاد ما نجات پیدا می کند.»

او تاکید می کند:« ما فقط به این شرط با ساخت سد لاسک موافقت می کنیم که ارزیابی محیط زیستی آن انجام شده و پس از آن، برابر بند ب ماده ۱۲ بتوانیم میزان خسارت جنگل هایی که در اثر این پروژه از بین می رود را محاسبه و بر اساس قانون، آنرا اخذ کنیم و چیزی حدود ۳ برابر جنگل هایی که طی اجرای پروژه از بین می رودرا به وجود بیاوریم.»

یوسف پور در پاسخ به این پرسش خبرنگار اسکان که “چرا باید ارزشمندترین جنگل های هیرکانی برای ساخت سدهایی از دست برود که به اعتراف خود وزارت نیرو –در دولت یازدهم- کارآیی پیش بینی شده برای تامین آب و برق را ندارند” می گوید:« ما متولی جنگل هستیم؛ نه متولی آب؛ وقتی سازمان ها و دستگاه های تخصصی، این ضرورت را احساس کنند توسط آن وزارتخانه به هیات دولت داده می شود و متعاقب این قضیه ارزیابی زیست محیطی صورت می گیرد. قانون گذار نیز این مساله را اینگونه حل کرده که اگر قرار است سدی ساخته شود برابر با بند ب ماده ۱۲ باید میزان خسارت ها در داخل اعتبارات گذاشته شود و در قالب ماده ۱۳ به ما برمی گردد. ما نیز از این اعتبار تنها می توانیم فقط برای جنگل کاری های جدید استفاده کنیم. وگرنه ما اعتبارات جنگل کاری جدید نداریم. در این پروژه ما می گوییم اگر ۱۰ متر از ارتفاع سد کم شود رویشگاه های طبیعی شمشاد را می توانیم از آسیب قطع شدن نجات دهیم؛ چرا که با جنگل کاری نمی توان شمشادها را نجات داد و دوباره رویشگاه شمشاد ایجاد کرد. اما اینکه بخواهیم با سدسازی مخالفت کنیم، جزو حیطه وظایف ما نیست که بگوییم این می شود یا نمی شود.»

قطع حتی ۱ اصله شمشماد غیرقانونی است

یک کارشناس منابع طبیعی که نخواست نامش فاش شود اما می گوید که به فرض اینکه ارتفاع سد را کاهش بدهند باز هم تعدادی درخت شمشاد هیرکانی قطع خواهد شد. او به اسکان نيوز می گوید: «مدیران منابع طبیعی چگونه محاسبه کرده اند که اگر از ارتفاع سد لاسک گیلان را ۱۰ متر کم کنند می توانند شمشادهای هیرکانی را نجات دهند؟ بله؛ درست است که با کاهش ۱۰ متری ارتفاع سد لاسک، بخش بزرگی از شمشادها از خطر قطع و تخریب نجات می یابند؛ اما باز هم تعداد زیادی از این درخت های حفاظتی برای ساخت مخزن سد باید قطع شوند.»

مرتضی شریفی عضو شورایعالی جنگل ومرتع سازمان جنگل ها،مراتع و آبخیزداری کشور به اسکان نيوز گفت:« من نمی دانم کدام ماده قانونی به ادارات کل منابع طبیعی اجازه می دهد که با تعیین خسارت صرف، مجوز قطع بدهند اما این را می دانم که در هیچ شرایطی نمی توان با پرداخت خسارت، یک گونه ممنوع القطع را مجوز بریدن و تراشیدن داد.»

او تاکید می کند:« بر اساس قانون اگر حتی یک اصله درخت شمشاد را بخواهند قطع کنند ممنوع است و اجازه ندارند؛ چرا که این گونه حفاظتی است و اگر قانون محاسبه خسارت قانون است، قانون ممنوع القطع بودن شمشاد نیز قانون است و قانون موخر نیز هست و البته در نهایت باید از سازمان محیط زیست نیز ارزیابی محیط زیستی بخواهند.»

شریفی گفت:« منابع طبیعی باید نظر خودش را بر اساس قوانین صریح موجود داشته باشد و نباید این نظر را منوط به پاسخ ارزیابی زیست محیطی و نظر سازمان حفاظت محیط زیست کند؛ چرا که ارزیابی های زیست محیطی نیز بر اساس نظر کارشناسی منابع طبیعی است.»

این عضو شورایعالی جنگل ومرتع درباره کاهش ارتفاع و نجات بخش بزرگی از شمشادهای هیرکانی منطقه ساخت سد لاسک به اسکان گفت:« حتی اگر یک اصله درخت شمشاد هم برای ساخت این سد قطع شود ما نمی توانیم مجوز بدهیم و دست سازمان جنگل ها نیست که به قطع گونه ای که در قانون به صراحت ذکر شده ممنوع القطع است، جواز قطع بدهد. مسوولان منابع طبیعی نیز باید بر این اساس مخالفت کند و بعد محیط زیست خودش در ارزیابی تصمیم بگیرد.»

به نظر می رسد جنگل های هیرکانی که نیمی از آنها طی ۵۰ سال اخیر از دست رفته اند همچنان قربانی سدسازی های بی رویه، غیرعلمی و غیرمفید هستند و سازمان های متولی نیز نمی توانند به تکلیف قانونی خود در برابر آسیب های توسعه ناپایدار عمل کنند. چنین روندی می تواند فاجعه و “بحران کنونی آب” را دامن بزند و آواری مهیب را بر سر شهروندان ایرانی خراب کند. بحرانی که به رغم شعارهای مسوولان سازمان حفاظت محیط زیست درباره آن، سیاست های تقویتی برای شکل گیری و وقوع هرچه زودتر آن از سوی همین مسوولان در حال پیاده شدن است.

بر اساس پژوهش های متخصصان و حتی آمارهای رسمی ودولتی، هر روز تالاب های بیشتری با سدهای ساخته شده و عدم پرداخت حقابه قانونی آنها، خشک می شوند و نزدیک به ۶۰ درصد مخازن سدها نیز به علت کاهش نزولات جوی خالی هستند اما مسوولان وزارت نیرو برای تامین آب مناطق شهری، همچنان بر طبل سدسازی می کویند؛ روشی که امروزه تقریبا در کشورهای توسعه یافته از بین رفته و منسوخ شده است. حالا بعد از شفارود که صدها هکتار از جنگل های هیرکانی باستانی شمال ایران را قربانی کرد باز هم قرار است نوار باریکه سبز نقشه ایران باریک تر شود. آیا می شد نقشه ایران را بدون این رنگ سبز تصور کرد؟ فاجعه ای که به زعم برخی کارشناسان تا تحقق آن تنها دو دهه فرصت داریم.

لینک کوتاه : http://gilfam.ir/?p=1093

مطالب مشابه

پرداخت ۶۳ میلیارد تومان تسهیلات به دهیاری‌ها | پیش‌بینی ایجاد بیش از ۲ هزار شغل جدید در روستاهای گیلان در سال ۱۴۰۴

پنجمین همایش بزرگداشت میرزا کوچک خان جنگلی در لاهیجان با پرداختن به نقش زنان در نهضت جنگل برگزار شد

تلفیق طبیعت‌گرایی و یادمان شهدا در میدان جهاد رشت

شهردار لاهیجان چهره برتر مدیریت پسماند کشور شد

گامی نوین در رضوانشهر برای حفاظت از طبیعت

نمایشگاه «پروانه‌های بازیافتی رنگارنگ» در لاهیجان گشایش یافت

خیابان چای در لاهیجان نامگذاری شد

پایان جشنواره چای در لاهیجان؛ شروع دوباره پرسش‌ها از سیاست‌های معطل مانده

ناصر مسعودی درگذشت

فعال‌سازی دو کمیته آموزش و نظارت برای ساماندهی پسماند در بخش رودبنه